AUTOBIOGRAFIA

        Edu Zelaieta , 2010

 

 

Erdara dut ama-hizkuntza:

amaren bularretan nengoela,

gaztelania eztitsua aditzen nuen

hain beharrezko eta hain gozo

hartzen nuen esnearekin batean.

 

Bitxia da, halarik ere:

ez ama, ez aita

ez ziren gaztelaniaz mintzatu txikitan.

Amak, bere arbasoek bezala,

galizieraz erran zituen lehen hitzak.

Aitak, antzinako ahaideei segika,

euskaraz bota zituen bereak.

 

Parisen ezagutu zuten elkar aitak eta amak,

60ko hamarkadan, biak frantsesez mintzo zirela.

Hantxe jaio zen anaia zaharrena,

hiru bat urte izan arte Beran egon eta

euskara hutsean hezitakoa.

Egun frantsesez eta gaztelaniaz

mintzo den euskaldun zaharra.

 

Hurbileko familian

ni naiz frantsesez ez dakien bakarra.

Ordainetan-edo, ingelesez moldatzen naiz

(erdipurdi baldin bada ere)

bertze bi anaiak eta gurasoak ez bezala.

 

Txikitan entzundako lau gauza haiek

pixka bat osatze aldera eta jakin-minez

hasi nintzen galiziera ikasten unibertsitatean.

Tamalez, urte bakarrean ikusitako gramatikarekin

eta Galiziara egindako bidaiekin ez dut nahiko izan

inoiz fundamentuz falatzeko.

 

Maiz pentsatu izan dut aski xelebrea dela

hizkuntzen afera hau.

Maiz, halaber, zenbateko eragina izan duen

honek guztiak nire bizian;

adibidez, pertsona bera izanen ote nintzen

hizkuntza bakarreko familian sortu izatera.

Zer pentsatuko luke Avilako batek

bere ama-hizkuntza eta bere gurasoenak

hiru diferente izanen balira?

 

Kontuan hartu, gaur den egunean,

amarekin eta anaiekin gaztelaniaz egiten dudala

lagun on frankorekin solastatzen naizela gaztelaniaz

eta gaztelaniaz ere irakurtzen ditudala liburu asko.

 

Baina baita ere, noizean behin amarenean elkartuta,

"bota ura", "ekarri ardoa" edota "on egin" tartekatzen ditugula mahaian;

lagun-min eta lankide anitzekin egunero aritzen naizela euskaraz,

aitarekin hitz egiten dudanetan bezala nahiz neure oraingo etxe diren

neskalagun maitearekin eta seme kuttunarekin bezala.

 

Aitor dut, gauza bitxia izanagatik ere:

ama-hizkuntza ez dudan euskara maite dut.

Horregatik izanen da, agian, unibertsitatean euskaraz irakastearena

euskaraz idaztearena

edota, bakarrik nagoela,

euskaraz pentsatzearena.

 

Laster beteko ditu zortzi hilabete gure Amets txikiak.

Oraindik ez dakigu nolako ahotsa izanen duen,

zein modutara deituko digun "aita", "ama".

Dakiguna da gurasoek egiten dioten

Gasteizko euskara horretan esango dituela lehen hitzak,

bere aitak eta bere amak ez bezala.

 

© Edu Zelaieta