Egile berarenak:
Egile berarenak (+)
HAUTSEZKO BASOAK, LUR OSKOLDUNAK
(2007)
ELURRA ARITUKO BALU
(2007)
HEMEN IZANEN BAZINA
(2007)
ZURRUNBILOKA ITZULTZEN DIRA
(2007)
HAIZE HEGOAREN AROAK
(2007)
AMODIOZKO POEMA ESKAINIAK
(2008)
EGUERDIA UQBAR-EN, ARRASTIRIA DONEZTEBEN
(2008)
DE DREIT NIEN
(2008)
FRONTOI ONDOKO KABINA
(2008)
PEARL HARBORen ABESTIA
(2009)
GELTOKI BAT SIBERIAN
(2009)
TOUS LES DIRECTIONS
(2009)
FRANKOTIRATZAILEAREN ARNASA
(2009)
I WILL SING A LULLABY
Luis Garde , 2008
... pour faire la guerre … Satan en votre royaume de Navarre.
Agidanez
beira, zementu eta berokuntzazko erraldoi horrek
kutxa gotorra eta liburua gordetzen ditu,
aitasoen guduetako gizandi baten antzera.
Igandeko ilunabarrean,
etorbideko elurra nekatuta ubelduz doa.
Karrika luzea hutsik ez balitz,
1917ko Petrogrado irudikaraziko lidake,
Carlos III.aren erresuma
Errusia Santua baino txikiagoa bazen ere.
Elurraren isilune trinkotua zolen azpian,
konkorturik nabil,
gure auzo hezeko espartindunak
hirigunean ibiltzen ohi ziren eran.
Ibilera nortasunaren agiriadateke.
Ia naziotasunarena: sentimendua edo itxurakeria.
Nire poema hau ez da sentimendua izanen.
Hori baino gehiago
edo hori baino gutxiago beharbada.
Erraren nuke
elurra hiriaren ahantzialdia dela, edo autobusen planoa
paperontzietan hotzak zauritua datzala, edo udan ere
elurrak hiri honen izena estaltzen duela.
Espartindunen bilobak
garai batean oinez igotzen ginen hirirantz.
Aurrezki kutxak, Londresko enkante batean,
Leizarragak itzuli Biblia protestantea erosi zuen.
Gaur gauean hormatuko du.
Ez dakit
hotz hitza Itun Berrian idatzita dagoen.
Baiezkoan,
ordu txikitan zimurdura bat sortuko zaio orri hotz horri.
Espartindunen oin-plantak
eskuak bezain zimurtsu ziren.
Amatxik Argaren berde-belztasunean
itotzen zituen katakume jaioberriak.
Zaku arreetan, zubitik beheiti.
Gero, marraka ilun luze bat zen nire gaua.
Otsail aldera gainezkatzen zen ibaia.
Altzairuzko zubia ezin izaten zen igaro hirirantz joateko.
Behin urak joanda, ertz sasitsuak
trapu eta plastikoz inguratuak arakatzen nituen
katakumeen bila.
Oroipena baino gehiago;
sentimendua baino gutxiago.
Erraldoiak sakelan gordetzen du liburua.
Kutxa gotorra irekitzean
hareazko gaztelu baten hondarra aurki lezakete.
Hezetasuna, hotza, ahazmena
lankideak dira.
Eskura edukiko dute
zera ziurta dezaten filologoek:
hau hieroglifikoz idatzita dago; ulertzerik ez,
lerro zoro hauek
inoiz gurea izan ez zen itsasoaren uhinak
marrazten dituzte. Atzen ezazue. "Olvidad,
oroimena minaren iturria baino ez delakoz".
Ortziral gauetan ito katakumeak
igandeetan karriketarat ateratzen dira marraka
elur gaineko bidexkak zuritu nahian.
"Petersburgo, oraindik ez dut hil nahi:
gordetzen dituzu nire telefonoen zenbakiak
non hilotzen ahotsak aurkituko baititut".
Horma beltzezko gau honetarako
Londresko sehaska kantu bat abestuko nioke
Joana Albreten liburuari:
Once there was a way
to get back homeward...
Sleep pretty darling, do not cry
and I will sing a lullaby.
Baina poema bat idatzi nahi nuen;
abestia baino puskaz gehiago
edo abestia baino hagitzez guttiago.
Ez dut ulertzen semaforoen alferrikako beharra
karrikak hutsik daudelarik;
maniki nekagaitzak
norentzat ari diren keinuka argi-itzalean.
Elurra, hemen,
galderen gabeziak sortutako zarata da.
Marraka ahulak itsasten zaizkie zolei.
Etorbidearen buruan, Gurutzadan hildakoei kupulak,
Albert Speeren dizipuluek diseinatuta.
Amesgaiztoetan eraiki arkitekturak.
Ia ederrak dirudite,
minarete arabiar irudikatuz geroz.
Haien porlanetan, preso espartindunen hatsa.
Harri zaharberrituan, hiri garailearen harrokeria lo.
1936ko Berlinen naiz.
Plaza hutsean, oihartzun argitsu bat dirdiran:
haur zoriontsuek utzi usain biguna.
Hiri irabazleko haur ilehoriak
(hiri irabazleetako haurrek
eguzki-printza bana baitaramate buruan)
irristaketan aritu dira urmael hormatuan.
Iluntzean pista hustu ahala,
hieroglifiko distiratsu bat
azalduz joan da.
Astelehenak zer ekarriko dion inork ez daki,
gaurko aferez inor arduratuko den,
hormaren azalean
nolako labirintoak idatziko ditugun zerbait atzentzeko.
Kupulek elur betiraunkorra metatuz iraunen dute.
Hiri elurtsuetako gauak laranja kolorekoak dira.
Espartindunen auzoan izarrak sortu ahala,
balizko izenez izendatzen zituen aitak
nekeziaz baliaturik berezko konstelazioak sortuz:
"begira, hori Koldarkeria da;
ondoko bertze hori Etsipena;
fabrikaren tximinia gibelean sumatzen den nebulosa hark
Apalkeria du izena".
Hala zioen larunbat gauetan, galdategiko faroak itzalita
erran genezake...
Ez.
Hiri garaileetako elurraz idatzi nahi nuen.
Ez elurrezko poema liriko bat.
Gure aita inora edo inori begiratu gabe oheratzen zen
ortziraletan.
Ez dakit bere loan
bortz puntadun izar gorriak
edo katakumeen marrakak
abaildura bezain luzeak bizi ote ziren.
Hau bezalako igande ilunabarretan jaikitzen zen, galdategiaren
faroak
berriz pizteko.
Zerua laranja baten azal bikortsu bilakatzen zen berriz.
Elurrak,
elurraz aritzen diren poemetan gertatzen den bezala,
dena estali zuen:
baratzeak, lantegiak, ibaiaren gainezkaldiak, galdategia, etxebizitza hura,
inongo etxerik,
inongo aitarena izan ez zen etxebizitza alokatu hura.
Hiri garaileak dirau
(errana dudala uste dut,
dirauten hiriak hiri garaileak direla):
ibaitik hegoalderantz elurrezko eskuekin
dorre berriak zabaltzen ditu
urrezko kupulak bezain harroak.
Erlijio guduetakoa zela diote;
Joana Albreten Biblia protestantea
erlijio guduen arma pisa euskaratu zutela.
Londresko enkantean erosi eta gero,
harekin zer egin ez dakitelarik
kutxa gotor batean gorde dute.
© Luis Garde